Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde yetişen Türkiye’nin yerli köpek cinsi akbaşların üreme dönemi başlarken, 2009 yılında koruma altına alınan türün sayısı çoğaldı.
Sivrihisar’da yetişen yerli ve milli bir ırk olan akbaş köpekleri üreme dönemine girdi. Sivrihisar Belediyesi, Sivrihisar Kaymakamlığı ile Sivrihisar Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen proje çerçevesinde, 2009 yılında korumaya alınan özel türün nüfusu arttı. Akbaş Çoban Çiftliği’ndeki yavru popülasyonunun yükselişi gözlere çarparken, akbaşlara ilgi ve talep gösteren vatandaşların sayısı çoğaldı. Sürü başlarının yanı sıra yurt dışında da yoğun bir şekilde kullanıldığı belirtilen yerli köpek türü, yüksek adaptasyon kabiliyeti ve her türlü hava şartına uyum sağlayabilmesi ile dikkat çekiyor.
“Sivas’ın kangalı varsa aynı şekilde Sivrihisar’ın da akbaşları mevcut”
Sivrihisar İlçe Tarım Müdürü Erhan Ulutürk, Sivrihisar akbaşlarının koruma altına alındıktan sonra oldukça çoğaldığını söyledi. Sürü başlarında kullanımı yaygınlaşan akbaş köpeklerinin diğer ırklara göre bazı üstün özellikleri olduğuna da değinen Ulutürk, “Biz bu akbaşları 2009 yılında koruma altına aldık. Akbaş yerli ve milli bir ırktır. Sivas’ın kangalı varsa aynı şekilde Sivrihisar’ın da akbaşları mevcut. Aksaray, Malatya gibi bizim de Sivrihisar’daki akbaşlarımız meşhur. Sayıları da oldukça çoğaldı, koruma altına aldığımızda parmakla gösterilecek kadar azlardı. Şimdi ise sürü başlarında akbaşları rahatlıkla görebiliyoruz. İlk olarak 8 tane hayvanımızla başladık, daha sonra bir pik dönemimiz oldu ve hayvanımız 100 başa kadar çoğaldı. Akbaşlar etrafta çoğalınca ve özel kişiler de üretime başlayınca biz bu sayıyı sabitledik. Şu anda 50 civarında koruma altında bulunan akbaşlarımız mevcut. Akbaşların diğer köpeklere göre üstün özellikleri var. Tabii ki en büyük özelliği yerli ve milli bir ırk olması. Ülkemizde tanınmayan akbaş çoban köpeklerimizi tanıttık, kullanılmaya başlandılar” dedi.
“Amerika’nın Kanada bölgesinde çok fazla akbaş var"
Akbaşların yurt dışından da yoğun talep gördüğünü ifade eden Ulutürk, yerli köpeğin 1996 yılında Amerika’da 12 ırk arasından en iyi sürü bekçi köpeği seçildiğini belirtti. Üreme dönemiyle ilgili detaylardan ve yavru akbaş sayısının artışından da bahseden Sivrihisar İlçe Tarım Müdürü Erhan Ulutürk, konuşmasına şöyle devam etti:
“Akbaş çoban köpeğimiz soğuğa dayanıklı olduğu kadar sıcağa da çok dayanıklıdır. Mesela kangallar çok fazla sıcağa dayanıklı olmadığı halde akbaşlar beyaz olması sebebiyle Antalya bölgesinde bile çok rahatlıkla yetiştirilebilir. Adana bölgesine de verdik, hiçbir problem çıkmadı. Mesela aynı şekilde Erzurum’a da verdik. Soğuk bölgede de gayet güzel yetiştiler ve ortama uyum sağladılar. Yani adaptasyonları yüksek. Yurt dışından bile talep alıyoruz, Amerika ve Hollanda’ya akbaş gönderiyoruz. Ayrıca Amerika’nın Kanada bölgesinde sayıları çok fazla. Akbaşlar 1996 yılında Amerika’da 12 ırk arasından en iyi sürü bekçi köpeği seçildi. Bazı köpekler sürüyü etrafında işte çevirir, kollar ama kurda karşı koruyamaz. Bizim köpeğimiz hem kurda karşı koruyabilir hem de gerektiğinde eğer eğitilir ise sürüyü otlatabilir. Şu anda 4-5 anaç köpeğimiz var. Bir kısmı büyüdü, satışlarını yaptık. Geçtiğimiz günlerde doğan, 2 aylık, 1 buçuk aylık ve 3 aylık olan yavrularımız var. Akbaşlar genellikle iklim değişikliklerinde kızgınlık gösteriyorlar, ondan 2 ay sonra da doğum yapıyorlar. Yavrular 2 ay sonra annesinin yanında ayrılıyor ve verilebilecek duruma geliyor.”
