TOKATta Hazreti Mevlana hayattayken Mevleviliğin ulaştığı nadir merkezlerden birisi olduğu bildirilen ve yapılan restorasyon çalışmasının ardından günümüzde müze olarak kullanılan Tokat Mevlevihanesini bu yıl 26 bin 167 kişinin ziyaret ettiği öğrenildi.
Kent merkezi Bey Sokağında mimari yapısı ve ahşap oymalarıyla dikkat çeken Tokat Mevlevihanesi, Hazreti Mevlananın, dönemin önemli devlet adamlarından olan Muiniddin Süleyman Pervane`nin isteği üzerine Fahreddin-i Iraki isimli halifesini Tokat`a göndererek adına yapılan dergah olarak inşa edildi. Tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar Mevlevi Dergahı olarak kullanılan dergah, daha sonra ise Kadınlar Hapishanesi ve Kur`an Kursu olarak kullanıldı. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından 2000-2004 yılları arasında gerçekleştirilen çalışmalar ile Mevlevihane Vakıf Müzesi adını olan mevlevihane, kentte gelen yerli ve yabancı turistlerin en çok ziyaret ettiği tarihi yapıtların ilk başında yer alıyor. İki katlı yapıya sahip olan mevlevihaneyi bu yıl 26 bin 167 kişinin ziyaret ettiği öğrenildi.
TOKAT MEVLEVİHANESİ
Tokat`ta Mevleviliğin gelişim süreci ilk olarak; Mevlana`nın müridi olan ve Selçuklu Hükümdarlarından IV. Kılıçaslan`nın 1260 yılında, Pervane unvanıyla görevlendirdiği Muine`d-din Süleyman`ın çalışmalarıyla tanındığını söyleyebiliriz. Yaygınlaşması ise; Sultan Veled kızı Şeref Hatun`un müritlerinden, Mevlevi halifesi Konya`lı Arife-i Hoş-likaa`nın çalışmaları, Tokat büyüklerinin de kendisine mürit olması sonucu gerçekleşir. Mevlevihaneyi yapı olarak incelediğimizde, zemin katında beş oda yer almaktadır. Şeyhin kabul odası (baş oda) dışındakiler çeşitli hizmetlerin görüldüğü mekânlardır. Mevlevihanenin ikinci katında bulunan semahane kısmına dışarıdan bir merdivenle çıkılır. Semahane girişi önünde ahşap direkli bir balkon bulunmaktadır. Üst kata hakim olacak derecede geniş tutulmuş olan semahane ahşap sütunlarla taşınan kubbe ile örtülüdür. Güneyinde alçı malzemeli mihrap bulunur ve semahanenin girişi mihrabın tam karşısındaki girişten sağlanır. Girişin sağında ve solunda sema ayinini izlemeye gelenler için ayrılmış kısımlar ile üst kısmında sazendelerin yer aldığı mahfil şeklinde mutrıbhane bulunmaktadır. Semahanenin doğu tarafında ara kat şeklinde kadınlar mahfili bulunmaktadır. Mevcut dekorasyon unsurları 19. yy özelliklerini yansıtmaktadır. Ancak 1656 yılında Tokat`a gelen Evliya Çelebi ziyaret ettiği bu yapıdan geniş bir şekilde bahsetmektedir
BULUNAN ESERLER
Müzede; Vakıflar Genel Müdürlüğüne bağlı cami ve mescitlerden elde edilen tarihi eser niteliği kazanmış teberrukat eşyalarından örnek sergilenmektedir. Eser grupları arasında; Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, Kırşehir Kayseri ve Tokat yöresinden geç döneme ait halı ve kilim örnekleri yer almaktadır. El yazması Kur`an-ı Kerimler, El yazması diğer kitaplar, şamdanlar, Yağıbasan Medresesinin kazı çalışmaları sırasındataya çıkan sırlı seramik parçaları, parfüm şişeleri sergilenmektedir. Söz konusu binanın Mevlevihane olması nedeniyle üst katta sema törenini canlandıran semazen maketleri, Mevleviliğe ait sikke, tespih, kudüm, sema tahtası gibi eşyalar sergilenmektedir. Binanın arka kısmında Şeyh ailesinin ikametine ayrılmış konak ile Hamuşan denilen mezarlık alanı bulunmaktadır
