Tokat İl Milli Eğitim Müdürlüğü, Zile İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve TDED Tokat Şubesi iş birliğinde, 20 Mayıs 2022 Cuma günü saat 11.00’de Zile Hüseyin Gazi Ortaokulu Konferans Salonu’nda Cahit Külebi’nin vefatının 25. yılında “İçi Sevda Dolu Bir Şair: Cahit Külebi Paneli” gerçekleştirildi.
Zile İlçe Millî Eğitim Müdürü Hacı Bayram Polattimur konuya dair şunları kaydetti:
“Cahit Külebi’yi anmak ve onun hatırasını yaşatmak amacıyla bir vefa borcunu ödüyor. Eğitimin birçok hedefi var. Millî kültürümüzü genç dimağlara aşılamak, kültürel mirasımıza sahip çıkmak ise en büyük hedefimizidir. Dilimizin, gönlümüzün her türlü tehdide açık olduğu şu çağda tutunacağımız ve güç alacağımız en büyük birleştirici ve bizi millet yapan güç, Türkçemizdir. Dolayısıyla Türkçemizin büyük şairi Zileli Cahit Külebi’nin adını yaşatmak ve bizlere bıraktığı edebî zenginliğini öğrencilerimize hatırlatmak ve okutmak için bir dizi etkinlik planladık.
Bu kapsamda okullarımızda öğrencilerimizle şairlerimizi buluşturarak, hem Cahit Külebi’yi anıyoruz hem günümüzün şairlerini öğrencilerimize tanıtmış oluyoruz. Cahit Külebi’nin hayatını, sanatı anlatmak ve anlamak için “İçi Sevda Dolu Bir Şair: Cahit Külebi Paneli”ni yapıyoruz. Vefatını 25. yılında kalıcı olacağını düşündüğümüz ve bundan sonra da aynı isimle yaşatılmasını umduğumuz “Zile Cahit Külebi Şiir Akşamları” ile Türkçemizin güzide şairlerini Zile’de ağırlıyoruz. Başta İl Milli Eğitim Müdürlüğümüze, TDED Tokat Şubesine ve emeği geçen herkese teşekkür ediyor, bu güzel etkinliğin gök kubbede hoş bir sadâ bırakmasını temenni ediyorum.”
Yöneticiliğini Orhan Gazi Gökçe’nin yaptığı panelde Mehmet Aycı, Cengizhan Orakçı, Doç. Dr. Şenol Korkut ve Hüseyin Akın, çeşitli yönleriyle Cahit Külebi’yi değerlendirdi. Mehmet Aycı:
“Cahit Külebi’nin şiiri Anadolu’dur. Her bir şiiri resim tablosu gibidir ve tek başına sanat eseridir. Halkçıdır. Ziya Gökalp gibi değildir ondaki halkçılık. Gökalp’teki halkçılık teoriktir ama Külebi, tüm gerçekliğiyle halkı anlatır.
Cengizhan Orakçı:
“Külebi, içeriden söylüyor. Bizim insanımızın fakirliğini istismar etmeden söylüyor. Yakup Kadri, köylümüzü anlayamamıştır; köylümüzü değiştirmeye çalışmıştır ama Külebi köylüyü olduğu gibi anlatır. Cahit Külebi kendiliğinden başlamıştır şiire. Beş yaşında başlamıştır yazmaya. Küçük köy kilimi gibi görmek ve unutmamak gerekir onu.”
Doç. Dr. Şenol Korkut: “Heidegger, Alman halkının kültürüne şiirle nüfuz edilebilir, der. Şiir bir milletin bütün damarlarına nüfuz etmenin yoludur. Cahit Külebi, halkı tanımak için referans. 2. Yeni ile Külebi arasında fark var. Turgut Uyar hayran; Cemal Süreya, şiirden en iyi çıkan şairdir, der. Şiirleri bestelenmiştir. Büyük şehirlere giden gençler evlerini özlüyor. Cahit Külebi herhangi bir ekole ait olmamıştır. Ekollerle çatışmamıştır. Külebi, Anadolu insanı. 1930’ları görmüş. Siyasi süreçleri manipüle etmeden yazmış. Kıtlık dönemlerini iyi anlamak için Külebi’yi okumak lazım. Yalın şiirlerdir. İkinci Yeni kadar entelektüel ama şiirinde onu göremiyoruz. Yalınlık dediğimiz şey bu. Kendi yöntemini kurmuştur. “Biz ve Amerika” şiiri önemlidir. Cahit Külebi’yi dönüp dolaşıp okumak gerekir.”
Hüseyin Akın, “Külebi, şiirini nasıl oluşturdu, onun beslendiği kaynaklar nedir?” gibi sorulara cevap verdi.
Hüseyin Akın: “Metropollerin karşısında mahcup küçük şehirler ne ise Külebi’nin şiirleri de odur. Geç keşfettim. Hep metropoller anlatıldı. Ama Külebi, ben köylü şairim, diyor. Onun şiirlerinde pozitif köylülük var. Edebiyatımızda köylülük hep vurgulanır. Şükrü Erbaş, “köylüleri niçin öldürmeliyiz?” derken, İsmet Özel, “Köylüleri öldürmesek de olur.” demiştir. Dolayısıyla köylüler üzerinde negatif bir durum var. Külebi’nin köylülere bakışı farklıdır. “Yaz gelince basmalar giyerler sade” dizesindeki motifler ne ise Külebi’nin şiirleri odur. Köylü mahrumiyetine fazla yüklenmiştir. Köylüler birtakım ihmallere uğramışlardır. Külebi, Doğu’yu ve mahrumiyet yaşayan köylüleri,
“Kesilmiş koyun başı gibi bakar insan gözleri” dizesiyle betimler. Doğu portresinde abartı vardır ama onun değerini azaltmaz.
Külebi, yeni bir çağdaş romantizm getirmiştir.
Karacaoğlan’a bacanağım, der.
Halk şairleriyle de bağı çoktur. Yunus Emre ile Mevlana arasında Yunus Emre’yi sever.
N. Fazıl’ı sever ama kendisini sevmez. Attilâ İlhan’a yakındır. Çağdaş romantizmi var etmiştir. A. Muhip Dranas, Ahmet Kutsi Tecer gibidir. Hece şiirine mahkum olan halk edebiyatını Külebi, yeni bir forma kavuşturmuştur. Geleneksel halk şiirini ve geleneksel kültürümüzü modern bir şekilde işlemiştir. Yalın, sade, içten. Birçok şiiri bestelenmiştir, türkü söylemeyi şiir olarak görüyor. Halk söyleyişleri, onu anmak için yeterlidir.”
Panel sonunda Zile İlçe Milli Eğitim Müdürü Hacı Bayram Polattimur, panelistlere teşekkür belgesi takdim etti.
Cahit Külebi anma programları, 20 Mayıs 2022 Cuma akşamı Zile Saray Sineması’nda gerçekleşti. “Zile Cahit Külebi Şiir Akşamları” ile devam etti. Programa: Hüseyin Akın, Mehmet Aycı, Cengizhan Orakçı, Sıddık Ertaş, Şenol Korkut, Mustafa Uçurum, Serap Kadıoğlu, Nuray Alper, Ali Bal, Ömer Korkmaz, Taner Sarıtaş, Muhammed Münzevi katıldı.
