Tunceli ve Tokat Ziraat odalarının başkanları, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 1990`lı yıllarda terör nedeniyle boşaltılan köylere çözüm sürecinin etkisiyle vatandaşların geri döneceğine ve bunun başta ceviz olmak üzere meyve üretimine olumlu yansıyacağına inanıyor.
Tokat Ziraat Odası Başkanı Ahmet Dökülen ``Ceviz tüketimi giderek artıyor. Ülkemizde üretim az, tüketim ise çok. Ülkemizde çözüm süreci başlatıldı, inşallah başarılı olur. Aldığımız bilgilere göre, doğu illerinde birçok vatandaşımız bahçelerine ceviz fidanı dikiyor. Çözüm süreciyle ceviz üretimi artacak`` dedi.
Bir zamanlar Türkiye`de ceviz üretiminin tüketimi karşıladığını anlatan Dökülen, şunları kaydetti:
``Yıllarca ceviz ağaçlarımız kesildi. Ne için? Mobilya yapımı için. Biz kestiğimiz ağaçların yerine fidan dikmeyince ceviz üretimimiz azaldı. Bunun aksine ise ceviz tüketimimiz sürekli arttı. Üretimimiz yetmediği için Balkan ve Orta Asya ülkelerinden ceviz ithalatı yapıyoruz. Orman Ve Su İşleri Bakanlığı, 2012 yılında ceviz eylem planı başlattı. Bu plan inşallah hedefine ulaşır. Ceviz üretimimiz inşallah artacak. Bakanlığın başlattığı eylem planı sayesinde dağ köylerinde ceviz, badem ve dut gibi gelir getirici meyvelerin fidanları dikilecek. Ceviz eylem planı üretimimizi olumlu yönde etkileyecek.``
Tokat`ın Niksar ilçesinde ceviz üretim ve paketleme işi yapan Kaya Yüce de Türkiye`de ceviz üretiminin tüketimi karşılamadığını ve bu nedenle yurt dışından ceviz ithal edildiğini belirterek, ``Dikilen fidanlarımız ürün verdiği zaman dışa bağımlılığımıztadan kalkacaktır. Bu, sektörümüze büyük bir canlılık getirecektir`` dedi.
Tunceli Ziraat Odası Başkanı Mazlum Arslan, ise yaptığı açıklamada, bölgede yaşam şartlarının özellikle 1990 yılından sonra terör nedeniyle zorlaştığını, o dönemde köylerden kentlere göçler yaşandığını hatırlattı.
Boşaltılan köylere bu dönemde çözüm sürecinin etkisiyle dönüş olacağına inandığını belirten Arslan, ``Çözüm sürecinin yani barış sürecinin mutlaka ve mutlaka ciddi bir şekilde desteklenmesi, çözüm bulunması gerekir. Sadece terörün bitmesiyle, barış sürecinin sağlanmasıyla kalkınma olmaz. 1990`dan sonra boşalan köyler, evleri yıkılmış, yolları, elektriği, içme suyu, sulama suyu olmayan köyler durumuna dönüşmüş. Bunların da sağlanması lazım. Yani öncelikle devletin altyapıyı geliştirmesi lazım`` diye konuştu.
Köyüne dönmek isteyen vatandaşlara devlet desteğinin verilmesi gerektiğini dile getiren Arslan, ``Hibe kanallarının açılması gerekiyor. Artık buğday, arpa, yulaf, yonca ve yem bitkileriyle ihtiyaçları karşılamanın zamanı geçmiş. Vatandaş, ekonomik değeri yüksek, para kazanabileceği, geçimini sağlayabileceği bazı ürünlerin üretimine dönmek istiyor`` dedi.
Bölgede ceviz ve meyve üretiminin geliştirilmesi gerektiğini belirten Arslan, ``Çözüm süreci, başarılı olursa ceviz üretimini olumlu yönde etkileyecek. Bunların yapılabilmesi için de hibe desteklerinin verilmesi lazım. Eğer bunlar olursa vatandaşa huzurlu birtam sağlanmış demektir. Huzurlu birtamı gören vatandaş, kentten köylere geri dönüş yapacaktır. Böylece hem ülke hem vatandaş kalkınacak`` şeklinde konuştu.
