Tokat İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 1-7 Ocak Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası kapsamında bilgilendirme yapıldı. Bilgilendirmede, tüberkülozun dünyada halen önemli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çekildi.
Açıklama şöyle oldu; “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre; 2021 yılında 10,6 milyon TB hastasının olduğu, 1,6 milyon kişinin bu sebeple öldüğü tahmin edilmektedir. Tüberküloz dünya genelinde en çok ölüme neden olan 13.nedendir.Tek bir enfeksiyon ajanından olan ölümlerin COVİD-19’dan sonra ikinci sıradaki nedenidir.
Etkeni “Mycobacterium Tuberculozis” adlı bir basildir. Hasta kişilerin öksürmesi, hapşırması, konuşması sırasında oluşan damlacıklar içinde havaya atılır. Alınan basiller kişiyi hastalandırmaksızın vücutta yıllarca uyur durumda kalabilir ve vücut direncinin düştüğü bir anda hastalık gelişebilir. İnsanların toplu olarak yaşadığı, havalanması yetersiz, güneş girmeyen ortamlar bulaşma için en riskli ortamlardır. Bulaştırıcı bir hastanın yılda yaklaşık 10-15 kişiye hastalığı bulaştırdığı kabul edilir.
En sık akciğerlerde görülen hastalıkta; 2-3 haftadan uzun süren ve tedaviye cevap vermeyen öksürük, balgam çıkarma, balgamda kan görülmesi, ateş, gece terlemesi, yorgunluk, halsizlik, kilo kaybı, iştahsızlık, nefes darlığı, göğüs ve sırt ağrısı şikâyetleri olur. Erken tanı için 2-3 haftadan uzun süre öksürüğü olan kişilerin en kısa sürede Göğüs Hastalıkları polikliniğine, Verem Savaş Dispanserine (VSD) veya Aile Hekimine başvurmaları gerekir.
Tüberlüloz tedavisinde ilaçlar eksik yada düzensiz kullanılırsa hastalık iyileşmez,tedavisi güçleşerek dirençli tüberküloz gelişebilir.Özellikle çok ilaca dirençli tüberküloz (ÇİD-TB) tüm dünyada önem arz etmektedir.
Dünyada TB kontrolü ile ilgili politikalar 2015 sonrasında değiştirilmiş olup Tüberkülozu Bitirme (END TB) Stratejisini içermektedir. 2035 yılına dek insidansta %90 azalma, ölümlerde %95 azalma, bunlara ek olarak da “hastalığın, ailelere ekonomik yük oluşturmaması” hedeflenmektedir.
Ülkemizde, son on yılda istikrarlı bir şekilde hasta sayımız azalmış, DSÖ kriterlerine göre eliminasyon fazına girilmiştir.2021 yılında verem savaş dispanserlerine kayıtlı toplam tüberküloz vaka sayısı 9.156’dır..
İlimizde Merkez Toplum Sağlığı Merkezinde mevcut olan bir Verem Savaş Dispanser Birimi ile il geneline hizmet verilmektedir. Tüm ilaçlar ücretsiz ve kesintisiz olarak dispanserler tarafından temin edilerek hastalara ulaştırılmaktadır.Tüberküloz hastasının aile bireyleri ve diğer temaslıları dispanserlerde ücretsiz olarak muayene edilir ve gerekli tetkikler yapılır.
Tüberküloz, birey ve toplum sağlığının yanı sıra,ekonomik ve psiko-sosyal kayıplarada neden olmakta,tedavi uyumu ve uzun süreli tedavilerin sürdürülmesi için sosyal ve ekonomik destekler verilmesi gerekmektedir.2018 yılından itibaren Bakanlığımız ile Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı iş birliğinde TB hastalarına şartlı nakdi yardım uygulaması başlamış olup , aylık olarak 2022 yılında 3.336 TL destek sağlanmıştır. Yardımlar, hastanın tedavisi tamamlandıktan sonra da 6 ay daha devam etmektedir.
Hastalıkla ilgili toplumun bilgilendirilmesi ve dikkatinin çekilmesi amacıyla Ülkemizde her yıl ocak ayının ilk pazar günü ile başlayan hafta ‘Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası’ olarak belirlenmiştir. Bu yıl 01-07 Ocak 2023 tarihleri arasında 76. kutlanacaktır. Müdürlüğümüzce çeşitli etkinlikler planlanmış, halkın ve sağlık personelinin hastalık hakkında bilgilendirilmeleri hedeflenmiştir.”