18 Mayıs Müzeler Günü Tokat’ta çeşitli etkinliklerle kutlanacak. Bu kapsamda şehit ve gazi yakınları ile öğrencilere şehrin kültür varlıkları Tokat’taki müzeler gezdirilecek.
Geçmiş yıllara ait olan ve bir kültür mirası halinde bize kadar gelebilen tarih, arkeoloji, sanat tarihi ve etnografik eserlerin korunduğu, sergilendiği, bilimsel çalışma ve araştırmaların yapıldığı; bu arada her düzeydeki yerli ve yabancı ziyaretçilerin de faydalandığı birer kültür ve turizm kuruluşu olan müzelerin tanıtılması amacıyla tüm dünyada her yılın 18 Mayıs günü ‘‘Müzeler Günü’’ olarak kutlanıyor.
Tokat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yapılan bilgilendirmede 2022 Yılı Müzeler Günü Tokat Müzesi Etkinlik Programı duyuruldu. Duyuruda şu ifadeler yer aldı;
“3 Mart 2012 tarihinde, Sulusokak’ta bulunan yeni hizmet binası Tokat Bedestenine taşınan Tokat Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, bu tarihten itibaren faaliyetlerini bu binada devam ettirmektedir. Müzeler gününde yapılacak etkinlikler ile Tokat’ın ilk yerleşim alanı olan Sulusokak ve burada bulunan farklı dönemlere ait tarihi yapılar ile birlikte, 15 yüzyılda inşa edilmiş bir Osmanlı yapısı olan müze binamızın fark edilebilmesi ve tarihi değerinin anlaşılabilmesi amaçlanmıştır.
Ayrıca, ICOM, Milletlerarası Müzeler Konseyince 2022 yılı için belirlenen ana tema “Müzelerin Gücü” konusu kapsamında, yaratıcı düşüncenin ortaya çıkardığı eserler ve bu eserlerin sebep olduğu sosyal değişimin algılanabilmesi için, kronolojik olarak müzemizde teşhir edilen ve Kalkolitik Dönemin (5500-3000) geç evresinden itibaren yerleşik hayata geçilen Tokat ili topraklarında yaşamış insan toplulukları ve yazının Anadolu topraklarına geldiği ikinci bin başlarından itibaren isimlerini bildiğimiz Kent Devletleri (Beylikler) ve İmparatorluk düzeyinde devlet kurmuş milletlerden günümüze ulaşan, değişik yollarla müzemize kazandırılan nitelikleri farklı, sayıları fazla olan eserlerimizin sergilendiği, modern teşhir vitrinlerinin kullanıldığı müzemizin yukarıda bahsi geçen ana tema çerçevesinde her yaştaki insanlar ve özellikle öğrenciler tarafından ziyaret edilmesinin sağlanarak, 2022 yılı 18 Mayıs Müzeler Gününde Tokat Müzesi’nin tanıtımının da yapılması amaçlanmaktadır.
2022 YILI MÜZELER GÜNÜ TOKAT MÜZESİ ETKİNLİK PROGRAMI
Dünya Kültür Mirasının Korunması ve Müzeciliğin tanıtılması amacıyla UNECCO tarafından tüm dünyada 18 Mayıs günü "Müzeler Günü" olarak kutlanmasıyla ilgili Müze Müdürlüğümüzde yapılacak faaliyetler:
1- İlimizdeki Tokat Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, Latifoğlu Konağı Müze Ev, Atatürk Evi ve Etnografya Müzesi, Milli Eğitim Müdürlüğünce yapılacak bir program dâhilinde 18 Mayıs- 20 Mayıs arasında tüm ilk, orta ve lise öğrencilerine müzelerimizin gezdirilecektir.
2- İlimizdeki Tokat Arkeoloji ve Etnografya Müzesi, 18.04.2022 Tarihinde ilkokul öğrencileri Müzemizde bulunan eserleri tanıtma, öğrenciler ile uygulamalı olarak Müzemiz teşhirinde bulunan eserleri bulma amacıyla ara-bul çalışması ve teşhirde bulunan eserlerle ilgili olarak öğrencilerle resim ve boyama etkinliği yapılacaktır.
3- Tokat Güzel sanatlar lisesi öğrencileri tarafından daha önce müdürlüğümüz teşhirinde sergilenen eserlerin çizimlerini yapılmış olup, bu eserlerin resimlerin Müzeler haftası boyunca Müzemizde sergilenecektir.
4- Tokat Güzel sanatlar lisesi öğrencileri tarafından 18.04.2022 tarihinde Müdürlüğümüzde müzik dinletisi yapılacaktır.
5- Etnografya teşhirinde bulunan vitrinde Müzemiz envanterine kayıtlı arkeoloji ve Etnoğrafik kadın takıları geçici sergisi açılacak ve bu eserler Müzeler haftası boyunca Müzemizde sergilenecektir.
6- İlimizdeki Tokat Arkeoloji ve Etnografya Müzesine Şehit ve Gazi yakınları davet edilmiş olup, Müzemiz Şehit ve Gazi yakınlarına gezdirilecektir
7- 18 Mayıs 2022 Çarşamba günü İl Milli Eğitim Müdürlüğünden farklı yaş gruplarındaki öğrenciler Müzemize davet edilerek, Müze kavramı ve koruma bilincinin verilmesi amacıyla çeşitli oyun ve yarışmalar düzenlenecek olup öğrencilere müdürlüğümüzde sikke darbı yaptırılacaktır.”
TOKAT ARKEOLOJİ ve ETNOGRAFYA MÜZESİ
Tokat İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada Tokat’taki müzelere dair de bilgi verildi;
“Cumhuriyet döneminde kurulan ilk müzelerden biri olan Tokat Müzesi’nde müzecilik faaliyetleri 1926 yılında başlamıştır. Bu tarihten itibaren 2012 yılına kadar, Anadolu Selçuklu Dönemine ait bir tıp medresesi olan Gökmedrese’de müzecilik çalışmaları sürdürülmüştür. Geçen yıllar içerisinde eser sayısı artmış, depolar yetersiz kalmaya başlamıştır. Depolarda biriken eserlerin daha sağlıklı şartlarda korunması, müzeye kazandırılan yeni eserlerin çağdaş müzecilik anlayışı çerçevesinde sergilenmesi gerekliliği, ayrıca mevcut binanın restorasyona ihtiyacı olması nedeniyle Tokat Müzesi 3 Mart 2012 tarihinde, tarihi Sulusokak’ta bulunan ve bir Osmanlı yapısı olan Tokat Bedestenine taşınmıştır.
Arastalı Bedesten olarak bilinen yapının ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı bilinmemektedir. Günümüze gelebilen kalıntılardan ve tarihi kaynaklardan XV-XVI. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir.
Bedesten kesme taştan yapılmış, cephesi tuğla dizileri ile bölümlere ayrılarak hareketlendirilmiştir. Kuzey-güney yönünde, kareye yakın dikdörtgen planlı olup, kuzey ve güneyde dışarıya dikdörtgen çıkıntılı, yuvarlak kemerli birer kapısı bulunmaktadır. İçerisi iki sıra halinde ikişer paye ile dokuz birime ayrılmış, her birimin üzeri kubbe ile örtülmüştür.
Bedestenin iki yanında boylamasına dikdörtgen planlı birer arastası bulunmaktadır. Bu arastaların kuzey ve güneyinde dikdörtgen söveli, üzerinde birer dikdörtgen pencere bulunan kapıları vardır. Dükkânları oluşturan bu bölümün orta noktasına “dua kubbesi” denilen küçük kubbe yerleştirilmiştir.
Bedesten; değerli, kıymetli kumaşlar, mücevherler ve buna benzer eşyanın satımına mahsus üstü kapalı, mahfuz çarşıların bütününe verilen addır. Bedestenler inşa edildikleri dönemde, önemli birer iktisadi kuruluş olmakla birlikte, günümüzdeki banka ve borsaların görevini de görmekteydi.
Kültür ve Turizm Eski Bakanı Sayın Ertuğrul GÜNAY tarafından 18 Eylül 2012 tarihinde resmi açılışı yapılan Tokat Müzesinde arkeolojik eserler yapının bedesten olarak adlandırılan orta bölümünde teşhir edilmektedir. 1976 yılında Tokat Müze Müdürlüğü tarafından kazıları yapılan ve ilimiz tarihi kronolojisinin Geç Kalkolitik Döneme(M.Ö.4000-3000) kadar indiğini kanıtlayan Turhal Ulutepe buluntuları ile başlayıp, teşhirin büyük bir kısmını oluşturan Zile İlçesi sınırları içerisinde bulunan 1973-1984 yılları arasında Prof. Dr. Tahsin ÖZGÜÇ tarafından kazısı yapılan Hititlere ait idari ve askeri işlerin görüldüğü saraya ait kalıntıların açığa çıkarıldığı Maşat Höyük buluntuları ile devam etmektedir. Bu
buluntuların içerisinde saray arşivine ait olduğu düşünülen bir de Hitit tableti bulunmaktadır. Ayrıca buluntu yeri Aktepe Höyüğü olan Tanrı Teşup Heykelciği önemli eserler arasındadır. Roma dönemine ait figürinlerin sergilendiği vitrinde yer alan Zile İlçesi Ağılcık Köyünde bulunan Apollon, Poseidon, Nike heykellerinin içerisinde bulunduğu bronz hekel grubu ünik eserler olarak görülmektedir. Teşhir vitrinlerinde Roma dönemine ait takı ve süs eşyaları, yakarak ölü gömme geleneğinde kullanılan urneler, pişmiş toprak testiler, ayrıca bir tapınağa ait olabileceği düşünülen pişmiş toprak aplikler, kandiller, cam eserler ve Doğu Roma (Bizans) Dönemi’ne ait haçlar, mühürlerin sergilendiği eserler yer almaktadır. Aynı salonda Klasik dönemden başlayarak, İlimiz Zela(Zile), Komana Pontika(Tokat), Cabeira(Niksar) antik kentlerine ait Hellenistik, Sebastopolis(Sulusaray), Neocaiser(Niksar), Zela(Zile) antik kentlerine ait Roma Şehir sikkeleri ile Roma İmparatorluk, Bizans ve İslami dönemlere ait sikkelerin sergilendiği sikke teşhiri yer almaktadır.
Yapının batı cephesinde yer alan arasta kısmında halkın hayat tarzını, kültürünü temsil eden bakırcılık, ıhlamur ağacının işlenmesiyle elde edilen yazma kalıpları ile hayat bulan yöresel kumaş süsleme sanatı örneği olan yazmalar, giyim-kuşam, erkek ve kadın takıları, aydınlatma araç-gereçleri, kapı tokmakları, silahlar, barutluklar, hamam ve mutfak eşyalarıyla Osmanlı Dönemine ait tarikat eşyaları, yazı takımları, el yazması kitaplar teşhir edilmektedir. Müzemiz etnografya teşhirinde yer alan ve ketebe kaydından Hicri 4 Zilhicce 587 (Miladi 23 Aralık 1191) tarihli olduğu anlaşılan 12. yüzyıl sonuna ait Kur’an-ı Kerim, Anadolu’daki müze ve kütüphanelerin kitap koleksiyonları içerisinde, bu döneme ait en eski Kur’an-ı Kerim olarak bilinmektedir.
Etnografya salonunda teşhir edilen ve 19. yüzyıla tarihlenen Tokat Seramikleri de görülmeye değer eserlerdir.”
