Yurt genelinde olduğu gibi Tokat’ımızda da kış mevsimi koşulları doyasıya yaşanıyor. Yer yer 1 metrenin üzerinde kar kütlesi şehrin dağını taşını karla kaplıyor. Ve bu kar kütleleri toprağı ve yer altı su kaynaklarını, diğer yandan yer üstü barajları besliyor.
BARAJLAR ALARM VERMEKTEYDİ
Bilhassa son yıllarda yaşanan kuraklıklar Tokatlı için can sıkıntısı olmuştu. Yer altı ve yer üstü su kaynaklarındaki gözle görülür azalmalar tehlike çanlarını çaldıracak boyutlara varmıştı. İlimizin en büyük su deposu Almus Baraj Gölünde kıyıdan 100 metreyi aşkın çekilmeler olunca su işletme kotunun altına düşmüş ve DSİ Genel Müdürlüğünce özel firmanın elektrik santralindeki enerji üretimi 14 Kasım 2021 tarihinden buyana durdurulmuştu.
KAR YAĞIŞI YÜZLERİ GÜLDÜRDÜ
Son dönemdeki mevsimsel kar yağışlarının fazlalığı yüzleri güldürdü. Kar kütleleri dört bir yanı kapladı. Bu kar kütlelerinin nasıl bir geri dönüşü olacağına dair bilgileri Devlet Su İşleri (DSİ) Tokat 72. Şube Müdürü Ali Çetinkaya’dan öğrendik.
ALMUS BARAJI İÇİN 800 – 900 MİLYON METRE KÜP
Almus ilçemiz sınırları içinde 1964 yılında yapılan barajın havza alanı takribi 3 bin 500 kilometre kare. Almus Barajının bir kolu Asarcık (Yıldız Dağı’nın dibinde), bir kolu Doğaşar Şerefli’ye dek olmak üzere 3 bin 500 kilometre kare havza alanı var. Edindiğimiz bilgiye göre bölgedeki kar yağışı sayesinde havzada ortalama 1 (bir) metrenin üzerinde kar kütleleri oluştu. Bu kar kütlesinin Mayıs 2022 ayına kadar Almus Barajına yaklaşık 800 – 900 milyon metre küp su olarak döneceği öngörülüyor. Almus Barajı’nın dolu aktif hacmi 1 milyar metre küp olduğu ortamda son yağışların ardından baraja gelecek kar suyu neredeyse tamamına yakınını dolduracak gibi görülüyor. Almus Barajı’nda enerji üretimi için İşletme Kotu geçileceğinden enerji üretimine de izin verilecek.
KAZOVA SULAMASINDA SORUN OLMAYACAK
Almus Baraj Gölünden tarımsal sulamada beslenmekte olan Kazova Havzası için de sorun teşkil etmeyecek bir gidişat söz konusu. Yaklaşık 250 bin dönüm alanın tarımsal sulaması yapılıyor. Yaklaşık 220 – 240 milyon metreküp su 1 (bir) yılda kullanılıyor. DSİ Müdürlüğü, 2022 yılında bu miktarda suyu kullanırken, 2023 yılı için de şimdiden bu miktardaki suyu rezerv olacak tutacak. Böylelikle hiç yağış olmasa dahi 2023 yılında tarımsal sulama için suyu hazır olacak.
KELKİT HAVZASI SORUNSUZ
Tokat’ın bir diğer büyük tarım alanı Kelkit Havzasında sulamada sorun olmayacağı öngörülüyor. Niksar Havzasında toplamda 100 – 120 dönüm alanda sulama yapılıyor. Kelkit Irmağı’nda kuraklık dahi olsa bir sorun yaşanmıyor. Büyük, debisi fazla bir ırmak olduğundan üzerinde 3 tane barajı var, üçü de enerji amaçlı kullanıyor. Erbaa ve Niksar Ovası’nın tarımsal sulamasında bir sorun çıkmayacağı vurgulanıyor.
DİĞER BARAJLARIN DURUMU
Edindiğimiz bilgilere Güzelce Sulama Barajı işletmede şuan. Baraj dolu ve yüzde 20’si işletmede, bu sene yüzde 60’ı işletmeye açılacak.
Kızık Barajı her sene dolu savağa çalışan bir baraj, bir ay sonra dolu savağa çalışacak durumda olacak.
Bedirkale Barajı’nda sorun olmayacak durumda işletmede faaliyet sürüyor.
Artova Barajı küçük bir baraj ve sorun olmayacak durumda.
Alpu Barajı şuan dolu ve 18 bin dönüm alan sulanacak bu sene.
Dutluca Barajında derivasyon planlamaları, teknik rapor çalışmaları devam ediyor ve kapalı sisteme dönülecek.
Küçük barajlarda da ilk defa işletmeye açılacak olanlar var ve sorun yaşanmayacak durumda.
ZİLE’DE FAYDASI OLACAK
Tarımsal sulamada sorunlu olarak görülen Zile havzasında da bu seneki yağışlar etkisini gösterecek. Zile geçen sene yüzde 10 doluluk ile başlamış ve çok düşük durumdaydı. 48 milyon metre küp depolaması olan Boztepe ve Beypınar barajlarında geçen sene 4 milyon metre küp su vardı. Bu seneki yağışlar sonrası iki barajın da dolu savağı çalışır hale geleceği düşünülüyor. Çekerek Barajı’nda ise Zile – Maşat – Reşadiye Ovaları Sulama inşaatı devam ediyor.